Odpowiedź :
Pozytywizm - epoka w historii literatury polskiej mająca swój początek w 1864 roku, a koniec w 1891 roku.
Ramy czasowe
Ramy czasowe pozytywizmu w polskiej literaturze, podobnie jak ramy czasowe wielu innych epok literackich są tylko umowne. O ile data początkowa tej epoki raczej nie budzi wątpliwości - jest to data upadku powstania styczniowego, a co za tym idzie ideałów romantyzmu - to data końcowa wywołuje pewne kontrowersje. Wiele dzieł, zaliczanych do literatury pozytywizmu powstało po roku 1891, który jest uważany umowny początek Młodej Polski. Można więc przyjąć, że pozytywizm i Młoda Polska w literaturze współistniały ze sobą niemal do końca XX wieku, jeśli nie dłużej. Nie należy też zapominać, że przez cały okres pozytywizmu nie słabła aktywność przedstawicieli „starszego” pokolenia, których twórczość zalicza się do literatury romantyzmu. Byli to między innymi Józef Ignacy Kraszewski, który w okresie pozytywizmu pisał i wydawał swój cykl powieści historycznych, Teodor Tomasz Jeż, autor m.in. powieść "Uskoki" i "Narzeczona Harambaszy" oraz Zygmunt Kaczkowski, który jako autor powieści historycznych usiłował rywalizować z Sienkiewiczem i który w 1889 wydał powieść "Olbrachtowi rycerze".
Początki pozytywizmu na ziemiach polskich
Klęska powstania styczniowego była też klęską ideałów, którymi legitymowała się polska literatura romantyczna. Przedstawiciele młodego pokolenia winą za przegraną walkę i późniejsze represje zaborców obarczali romantyczną poezję, która zachęcając do walki doprowadziła do tragedii. Równocześnie z Zachodu docierać zaczęły na ziemie polskie nowe prądy filozoficzno-artystyczne, sformułowane przez takich filozofów i myślicieli jak Auguste Comte, John Stuart Mill, Herbert Spencer, czy Hippolyte Taine.
Poglądy te zyskiwały coraz więcej zwolenników na ziemiach polskich. Pod koniec lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku doszło do ukształtowania się programu polskich pozytywistów. Opierał się ona na czterech głównych zasadach:
* praca organiczna, czyli dążenie do rozwoju gospodarczego ziem polskich, mającego wzmocnić pozycję i znaczenie narodu polskiego
* praca u podstaw, dążenie do rozwoju oświaty, zwłaszcza wśród warstw najbiedniejszych, w celu podniesienia poziomu ich życia oraz zwiększenia ich świadomości narodowej w walce z rusyfikacją i germanizacją stosowaną przez zaborców.
* asymilacja Żydów i innych mniejszości narodowych, czyli zwiększenie tolerancji wobec innych narodów zamieszkujących ziemie polskie umożliwiające im asymilację z Polakami
* emancypacja kobiet, czyli dążenie do równouprawnienia kobiet w polskim społeczeństwie
Pozytywiści odrzucali wszelkie spiski i bunty przeciwko zaborcom okupujących ziemie polskie. Swoje cele chcieli realizować w ramach prawa obowiązującego w państwach zaborczych.
Kiedy w 1871 roku Aleksander Świętochowski na łamach "Przeglądu Tygodniowego" opublikował swój artykuł "My i Wy" w którym wyłożył program polskiego pozytywizmu, doszło do sporu między zwolennikami nowych prądów ("Młodymi"), a konserwatystami, popierającymi idee romantyzmu ("Starymi"). Konserwatyści zarzucali pozytywistom brak patriotyzmu i osłabianie ducha narodowego przez odrzucenie walki zbrojnej. Z kolei "Młodzi" uważali, że powstanie w tych warunkach nie ma szans powodzenia i że najpierw należy wzmocnić społeczeństwo poprzez podniesienie poziomu jego życia. Swoje poglądy opierali na trzech czynnikach - scjentyzm, ewolucjonizm, utylitaryzm.
Według koncepcji pozytywistycznej literatura miała mieć charakter użytkowy, czyli być środkiem przekazywania programu pozytywistycznego. Spowodowało to wzrost znaczenia prozy jako czynnika kształtującego społeczeństwo, gdyż ta forma literacji bardziej do tego celu się nadawała. Poezja w tym okresie odgrywała mniejszą rolę, z jednaj strony dlatego, że była mniej przydana w realizacji haseł pozytywistycznej, a z drugiej, że była główną formą stosowaną przez zwalczaną literaturę romantyczną.
Ramy czasowe
Ramy czasowe pozytywizmu w polskiej literaturze, podobnie jak ramy czasowe wielu innych epok literackich są tylko umowne. O ile data początkowa tej epoki raczej nie budzi wątpliwości - jest to data upadku powstania styczniowego, a co za tym idzie ideałów romantyzmu - to data końcowa wywołuje pewne kontrowersje. Wiele dzieł, zaliczanych do literatury pozytywizmu powstało po roku 1891, który jest uważany umowny początek Młodej Polski. Można więc przyjąć, że pozytywizm i Młoda Polska w literaturze współistniały ze sobą niemal do końca XX wieku, jeśli nie dłużej. Nie należy też zapominać, że przez cały okres pozytywizmu nie słabła aktywność przedstawicieli „starszego” pokolenia, których twórczość zalicza się do literatury romantyzmu. Byli to między innymi Józef Ignacy Kraszewski, który w okresie pozytywizmu pisał i wydawał swój cykl powieści historycznych, Teodor Tomasz Jeż, autor m.in. powieść "Uskoki" i "Narzeczona Harambaszy" oraz Zygmunt Kaczkowski, który jako autor powieści historycznych usiłował rywalizować z Sienkiewiczem i który w 1889 wydał powieść "Olbrachtowi rycerze".
Początki pozytywizmu na ziemiach polskich
Klęska powstania styczniowego była też klęską ideałów, którymi legitymowała się polska literatura romantyczna. Przedstawiciele młodego pokolenia winą za przegraną walkę i późniejsze represje zaborców obarczali romantyczną poezję, która zachęcając do walki doprowadziła do tragedii. Równocześnie z Zachodu docierać zaczęły na ziemie polskie nowe prądy filozoficzno-artystyczne, sformułowane przez takich filozofów i myślicieli jak Auguste Comte, John Stuart Mill, Herbert Spencer, czy Hippolyte Taine.
Poglądy te zyskiwały coraz więcej zwolenników na ziemiach polskich. Pod koniec lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku doszło do ukształtowania się programu polskich pozytywistów. Opierał się ona na czterech głównych zasadach:
* praca organiczna, czyli dążenie do rozwoju gospodarczego ziem polskich, mającego wzmocnić pozycję i znaczenie narodu polskiego
* praca u podstaw, dążenie do rozwoju oświaty, zwłaszcza wśród warstw najbiedniejszych, w celu podniesienia poziomu ich życia oraz zwiększenia ich świadomości narodowej w walce z rusyfikacją i germanizacją stosowaną przez zaborców.
* asymilacja Żydów i innych mniejszości narodowych, czyli zwiększenie tolerancji wobec innych narodów zamieszkujących ziemie polskie umożliwiające im asymilację z Polakami
* emancypacja kobiet, czyli dążenie do równouprawnienia kobiet w polskim społeczeństwie
Pozytywiści odrzucali wszelkie spiski i bunty przeciwko zaborcom okupujących ziemie polskie. Swoje cele chcieli realizować w ramach prawa obowiązującego w państwach zaborczych.
Kiedy w 1871 roku Aleksander Świętochowski na łamach "Przeglądu Tygodniowego" opublikował swój artykuł "My i Wy" w którym wyłożył program polskiego pozytywizmu, doszło do sporu między zwolennikami nowych prądów ("Młodymi"), a konserwatystami, popierającymi idee romantyzmu ("Starymi"). Konserwatyści zarzucali pozytywistom brak patriotyzmu i osłabianie ducha narodowego przez odrzucenie walki zbrojnej. Z kolei "Młodzi" uważali, że powstanie w tych warunkach nie ma szans powodzenia i że najpierw należy wzmocnić społeczeństwo poprzez podniesienie poziomu jego życia. Swoje poglądy opierali na trzech czynnikach - scjentyzm, ewolucjonizm, utylitaryzm.
Według koncepcji pozytywistycznej literatura miała mieć charakter użytkowy, czyli być środkiem przekazywania programu pozytywistycznego. Spowodowało to wzrost znaczenia prozy jako czynnika kształtującego społeczeństwo, gdyż ta forma literacji bardziej do tego celu się nadawała. Poezja w tym okresie odgrywała mniejszą rolę, z jednaj strony dlatego, że była mniej przydana w realizacji haseł pozytywistycznej, a z drugiej, że była główną formą stosowaną przez zwalczaną literaturę romantyczną.