osłabienie wewnętrzne i międzynarodowe Polski
wyniszczenie ziem polskich (utrata Inflant i województw wschodnich)
uniezależnienie się Prus w 1657 r., które okazały się być poważnym przeciwnikiem Rzeczpospolitej
straty ludności (ok. 40%), zamieszanie monetarne
wzrost znaczenia oligarchii magnackiej, wpływ obcych dworów
wzmocnienie katolicyzmu w Polsce ( po zwycięstwie nad Turcją Polska "przedmurzem chrześcijańskiej Europy" ); rozwój kontrreformacji ( wygnanie arian z Polski w 1658 r.)
upadek gospodarczy i polityczny Rzeczpospolitej szlacheckiej, słabość polskiej armii
