Friedrich Haendel - mistrz oratorium . Jakas niedługa notatka

Odpowiedź :

GEORG FRIEDRICH HAENDEL  (HÄNDEL)

( ur. W 1685 r. w Halle, zm. w 1759 r. w Londynie )

Niemiecki kompozytor i organista, działający w Anglii.

W wieku 9 lat rozpoczął lekcje gry na organach, klawesynie, skrzypcach, oboju oraz naukę kompozycji. W 1702 roku rozpoczął studia prawnicze, objął też stanowisko organisty w katedrze w Halle. Po roku porzucił studia, zrezygnował z kariery muzyka kościelnego i przeniósł się do Hamburga. Został przyjęty do orkiestry operowej jako skrzypek, a później klawesynista. W latach 1706-1710 przebywał we Włoszech (Florencja, Rzym, Neapol). Stworzył wówczas około 150 kantat, utwory kościelne i instrumentalne oraz 2 oratoria. Po opuszczeniu Włoch udał się do Londynu, gdzie odniósł wielki sukces wystawiając operę „Rinaldo”. Rok później wyjechał do Hanoweru. Powstały wtedy między innymi: koncerty obojowe, sonaty triowe, duety kameralne. W 1712 roku udał się powtórnie do Londynu. Na życzenie króla zorganizował zespół operowy „Royal Academy of Music”. W 1727 roku otrzymał obywatelstwo angielskie. W tym czasie tworzył głównie opery – „Riccardo Primo”, „Tolomeo”. Po 1737 roku skoncentrował się na formie oratorium. Utrata wzroku w 1752 roku zahamowała jego twórczość kompozytorską. Zmarł w Londynie.

 

Twórczość Haendla stała się swego rodzaju spełnieniem ówczesnych ideałów muzyki pełnej wzniosłości, blasku, silnie oddziałującej na odbiorcę bogactwem nastrojów.

Twórczość G. F. Haendla:

utwory wokalno – instrumentalne:

-         ponad 40 oper (m.in. „Rinaldo”, „Radomistro”, „Giulio Cesare”, „Tamerlano”, „Orlando”);

-     22 oratoria (m.in. „Mesjasz” – 1741, „Saul”, „Izrael w Egipcie”, „Juda Machabeusz”, „Jephtha”)

-         dzieła kantatowe

-    duety, tria, arie, pieśni – mniejsze utwory o charakterze religijnym

Utwory instrumentalne:

-   dzieła orkiestrowe : 2 zbiory concerti grossi (op. 6 i op. 3), suity orkiestrowe : „Water Music”, „Fireworks Music”;

-    koncerty organowe;

-    suity i inne utwory klawesynowe;    

-    sonaty solowe i triowe.

 

Dodatkowe informacje:

Oratorium

To utwór przeznaczony do wykonania przez solistów, chór i orkiestrę, związany najczęściej z tekstem biblijnym,  wykonywany w kościele lub na sali koncertowej bez dekoracji i charakteryzacji wykonawców.  Oratoria o tematyce świeckiej występowały znacznie rzadziej. Dzieło jest poprzedzone uwerturą, po czym następuje kilkadziesiąt części w bardzo różnych formach.  Bardzo często oratorium zawiera partię narratora ( tzw. testo ), wprowadzającego postacie i objaśniającego akcję dramatyczną.

Jednym z najbardziej znanych oratorium w historii muzyki jest "Mesjasz" J. F. Haendla.

Jako autor libretta "Mesjasza" (1741 r.), którego tekst pochodzi z anglikańskiej tradycji psalmów, figuruje Charles Jennens, istnieje jednak ogromne prawdopodobieństwo, ze wyboru tekstów biblijnych dokonał sam G. F. Haendel, on też zadecydował o kolejności, spełniającej wymogi wspaniałej kompozycji muzycznej.

Oratorium sklada się z trzech części, nie połączonych węzłem dramatycznym, przez co jest w repertuarze Haendla dziełem szczególnym.

Pierwsza część (podzielona na trzy mniejsze) zapowiada przybycie Mesjasza oraz opowiada o narodzinach i życiu Jezusa.

Część druga - złożona również z trzech podczęści mówi o zbawczej roli Męki Pańskiej i o ostatecznym zwycięstwie Zbawiciela. (Część ta kończy się słynnym "Alleluja")

Natomiast część trzecia, krótsza i złożona z dziewięciu numerów, jest hymnem dziękczynnym.

 

Pozdrawiam.