Jerzy Królikowski
Horacjańska refleksja nad życiem
[1] Do przyjaciół głównie zwraca się też Horacy w odach refleksyjnych, które stanowią koronę jego liryki i jej specjalną, osobliwą właściwość. I w odach, podobnie jak w satyrach i w listach, głosi Horacy swą mądrość życiową, będącą swoistą mieszaniną elementów epikurejskich i stoickich. [2]Często przeciwstawia własne pragnienia temu, o co w pocie czoła ubiega się tłum: bogactwo, zaszczyty, władzę. On pragnie żyć spokojnie i beztrosko, pragnie swobody i niezależności, pragnie dożyć w pełni władz umysłowych starości, osłodzonej pieśnią. Najwyższe szczęście i spokój duszy nie podlegały zmianom fortuny. Kto się trzyma w życiu złotego środka, ten w szczęściu zachowa miarę, przygotowany na zmiany fortuny, a w złej doli nie upadnie na duchu. Nie trzeba myślą sięgać daleko w przyszłość, ale cieszyć się tym, co dzień niesie, i pełną ręką czerpać z uroków życia ( carpe diem).
[3] Z myślą o urokach świata i życia kojarzy się często myśl o śmierci, której posępne a nieuchronne skrzydła rzucają cień na żywot zarówno biedaka, jak i bogacza, i sprawiają, że ludzkie szczęście jest ograniczone ciasnymi granicami krótkotrwałego życia. Nie trwoży ona jednak poety, raczej zachęca do porzucenia troski o znikome doczesne dobra i do radowania się w powabów świata.
[4]Refleksja moralna towarzyszy poecie na każdym kroku. Np. piękność natury, dla której ma bystre oko i którą umie malować drobnymi, ale wyrazistymi rysami, nasuwa mu skojarzenie z ludzkim życiem i ludzkimi sprawami.
Odpowiedz na poniższe pytania; odpowiadaj zwięźle, unikaj cytowania.
1.Na podstawie akapitu 1. wyjaśnij, co wyróżnia poezję Horacego.
2.Wyjaśnij użyte w akapicie 1. wyrażenie korona jego liryki.
3.W jakim stosunku pozostaje akapit 2. do akapitu 1.?
a)Jest rozwinięciem tezy postawionej w akapicie 1.?
b)Podejmuje nowy wątek
c)Jest polemiczny w stosunku do akapitu 1.
4.Wynotuj z akapitu 2. poglądy charakterystyczne dla filozofii stoickiej i epikurejskiej.
5.Jak rozumiesz wyznawaną przez Horacego zasadę złotego środka? odpowiedz na podstawie akapitu 2.
6.W jakim celu autor trzykrotnie powtarza w jednym zdaniu czasownik pragnie?
7.Odszukaj w akapicie 3. Metaforę i zinterpretuj krótko jej sens.
8.Czemu służy w wierszach Horacego myśl o śmierci?
9.Na podstawie akapitu 4. Odpowiedz na pytanie: jaką rolę odgrywa w Horacjańskiej poezji natura?