Myślę, że już na samym początku należy zaznaczyć, że nie wszystkie związki manganu i chromu mają charakter amfoteryczny. Zależy to od stopnia utleniania podanych metali w związkach.
Związki manganu na +II i +III stopniu mają charakter zasadowy, na +IV amfoteryczny, a na +VII kwasowy.
Chrom na +II stopniu utleniania ma charakter zasadowy, na +III amfoteryczny, a na +VI kwasowy.
Chrom i mangan występują również na innych stopniach utleniania jednak te są najbardziej typowe, a tamtych nie omawia się (chyba) w ogóle w szkole średniej.
Dlatego, by omówić amfoteryczność związków manganu i chromu należy przyjąć za oczywiste, że mówimy tylko związkach manganu na +IV stopniu utleniania i związkach chromu na +III stopniu utleniania.
Zaczniemy od wyjaśnienia pojęcia amfoteryczności:
Najprościej mówiąc związek ma charakter amfoteryczny kiedy reaguje z mocnymi kwasami i mocnymi zasadami. Związki amfoteryczne nie reagują z wodą. W wyniku reakcji "amfotera” z kwasem powstaje sól, natomiast z zasadą – związek kompleksowy z ligandem hydroksylowym –OH⁻ (w przypadku związków niektórych metali, np. miedzi, cynku czy srebra również z ligandem NH3).
Tak więc by udowodnić, że dany związek ma charakter amfoteryczny wystarczy napisać dla nich reakcje z mocnym kwasem i mocną zasadą. Ja ci napiszę dla tlenków i wodorotlenków obu metali.
tlenek manganu(IV):
[tex]MnO_2+4HCl-->MnCl_4+2H_2\\ \\ MnO_2+4NaOH+2H_2O-->Na_2[Mn(OH)_6] [/tex]
tlenek chromu(III):
[tex]Cr_2O_3+6HCl-->2CrCl_3+3H_2O\\ \\ Cr_2O_3+NaOH+H_2O-->Na[Cr(OH)_4] [/tex]
wodorotlenek manganu(IV):
[tex]Mn(OH)_4+4HCl-->MnCl_4+4H_2O\\ \\ Mn(OH)_4+2NaOH-->Na_2[Mn(OH)_6] [/tex]
wodorotlenek chromu(III):
[tex]Cr(OH)_3+3HCl-->CrCl_3+3H_2O\\ \\ Cr(OH)_3+NaOH-->Na[Cr(OH)_4] [/tex]
W reakcjach z kwasem solnym (HCl) powstają kolejno: chlorek manganu(IV) i chlorek chromu(III), natomiast w reakcjach z wodorotlenkiem sodu (NaOH) kolejno: heksahydroksomanganian(IV) sodu i tertrahydroksochromian(III) sodu.
